एक्स्प्रेशन त्रुटि: अनपेक्षित उद्गार चिन्ह "१"।

गोकण

भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
यहाँ जाएँ:भ्रमण, खोजें

गोकण मैसूर, कर्नाटक में गंगवती-समुद्र संगम पर, हुबली से 100 मील (लगभग 160 कि.मी.) दूर, उत्तर कनारा क्षेत्र में स्थित एक प्राचीन शैव तीर्थ है।[1] महाभारत आदिपर्व[2] में इसका उल्लेख अर्जुन की वनवास यात्रा के प्रसंग में इस प्रकार है-

'आद्यं पशुपते: स्थानं दर्शनादेव मुक्तिदम्, यत्र पापोऽपि मनुज: प्राप्नोत्यभयं पदम्।'

  • पांडवों की तीर्थयात्रा के प्रसंग में पुन: गोकर्ण का वर्णन महाभारत वनपर्व[3] में है-

'अथ गोकर्णमासाद्य त्रिषु लोकेषु विश्रुतम्, समुद्र मध्ये राजेन्द्र सर्वलोक नमस्कृतम्।'

'ताम्रपर्णी तु कैन्तेय कीर्तयिष्यामि तां श्रुणु यत्र देवैस्तपस्तप्तं महदिच्छदिभराश्रमे गाकर्ण इति विख्यातस्त्रिषु लोकेषु भारत।'

'अयरोधसि दक्षिणोदधे: श्रितगोकर्ण निकेतमीश्वरम्, उपवीणयितुं ययौ रवेरुदयावृतिपथेन नारद:।'

उपर्युक्त उल्लेख में गोकर्ण को भगवान शिव का 'निकेत' अथवा 'गृह' बताया गया है।


पन्ने की प्रगति अवस्था
आधार
प्रारम्भिक
माध्यमिक
पूर्णता
शोध

टीका टिप्पणी और संदर्भ

  1. ऐतिहासिक स्थानावली |लेखक: विजयेन्द्र कुमार माथुर |प्रकाशक: राजस्थान हिन्दी ग्रंथ अकादमी, जयपुर |पृष्ठ संख्या: 296 |
  2. आदिपर्व 216, 34-35
  3. वनपर्व 85, 24-29
  4. वनपर्व 88, 14-15
  5. वनपर्व 88, 17.
  6. रघुवंश 8, 33

संबंधित लेख