"संस्कृत-हिन्दी शब्दकोश (संकेत सूची)": अवतरणों में अंतर
भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
('{| width="80%" class="bharattable-pink" |+ |- !संकेत !! पूर्ण रूप !! संकेत !! पूर्ण र...' के साथ नया पृष्ठ बनाया) |
No edit summary |
||
(इसी सदस्य द्वारा किया गया बीच का एक अवतरण नहीं दर्शाया गया) | |||
पंक्ति 6: | पंक्ति 6: | ||
|अ. || अव्यय || अक. || अकर्मक | |अ. || अव्यय || अक. || अकर्मक | ||
|- | |- | ||
|अलु. स. || अलुक् समास || अव्य. स. || अव्ययीभाव समास | |अलु. स. || अलुक् समास || अव्य. स. || [[अव्ययीभाव समास]] | ||
|- | |- | ||
|आ. || आत्मने पद || उदा.|| उदाहरणतः | |आ. || आत्मने पद || उदा.|| उदाहरणतः | ||
पंक्ति 12: | पंक्ति 12: | ||
|उप. स. || उपपद समास || उभ. || उभयपदी | |उप. स. || उपपद समास || उभ. || उभयपदी | ||
|- | |- | ||
|कर्म. स. || कर्मधारय समास || त. स. || तत्पुरुष समास | |कर्म. स. || [[कर्मधारय समास]] || त. स. || [[तत्पुरुष समास]] | ||
|- | |- | ||
|दे. || देखो || द्व. स. || द्वन्द्व समास | |दे. || देखो || द्व. स. || [[द्वन्द्व समास]] | ||
|- | |- | ||
|द्वि. क. || द्विकर्मक || द्वि. स. || द्विगु समास | |द्वि. क. || द्विकर्मक || द्वि. स. || [[द्विगु समास]] | ||
|- | |- | ||
|द्वि. स. || द्वितीया तत्पुरुष समास || ष. त. || षष्ठी तत्पुरुष समास | |द्वि. स. || द्वितीया तत्पुरुष समास || ष. त. || षष्ठी तत्पुरुष समास | ||
पंक्ति 31: | पंक्ति 31: | ||
|- | |- | ||
|सा. वि. || सार्वनामिक (निर्देशक) || वि. ||विशेषण | |सा. वि. || सार्वनामिक (निर्देशक) || वि. ||विशेषण | ||
|- | |||
|वि. || विशेषण || बी. ग. || बीजगणित | |||
|- | |||
|क्रि. वि. || क्रिया विशेषण || वर्त. || वर्तमानकाल | |||
|- | |||
|भूत. || भूत काल || प्रा. स. || प्रादि समास | |||
|- | |||
|न. ब. || नञ् बहुव्रीहि समास || न. त. || नञ् तत्पुरुष समास | |||
|- | |||
|पुं. || [[पुल्लिंग]] || नपुं. || नपुंसक लिंग | |||
|- | |||
|स्त्री. || [[स्त्रीलिंग]] || सक. || सकर्मक | |||
|- | |||
|पृषो. || पृषोदरादित्वात् || पर. || परस्मैपद | |||
|- | |||
|ज्या. || ज्यामिति || कर्म. वा. || कर्म वाच्य | |||
|- | |||
|कर्तृ. वा. || कर्तृवाच्य || ब. व. || बहुवचन | |||
|- | |||
|म. अ. || मध्यावस्था || अ. पु. || अन्य पुरुष | |||
|- | |||
|म. पु. || मध्यम पुरुष || उ. पु. || उत्तम पुरुष | |||
|- | |||
|ब. स. || [[बहुव्रीहि समास]] || भवि. || भविष्यत्काल | |||
|- | |||
|इच्छा. || इच्छार्थक, सन्नन्त || भू. क. कृ. || भूतकालिक कर्मणि; कृदन्त (क्त) | |||
|- | |||
|सं. कृ. || संभाव्य कृदन्त (तव्यत्) || वर्त. कृ. || वर्तमानकालिक कृदंत (शत्रन्त या शानजन्त) | |||
|- | |||
|विप. || विपरीतार्थक || करण. || करणकारक | |||
|- | |||
|कर्तृ. || कर्तृकारक || कमृ. || कर्मकारक | |||
|- | |||
|आलं. || आलंकारिक || वार्ति. || वार्तिक | |||
|- | |||
|व. || वैदिक || अने. पा. || नाना पाठान्तर | |||
|- | |||
|संबो. || संबोधन || यङ्. || यङ्लुङ्न्त | |||
|- | |||
|संबं. || संबंध || त. || तदेव | |||
|- | |||
|श. || शब्दशः || अधि. || अधिकरण कारक | |||
|- | |||
|उप. || उपसर्ग || भ्वा. || भ्वादिगण | |||
|- | |||
|अदा. || अदादिगण || जु. || जुहोत्यादिगण | |||
|- | |||
|स्वा. || स्वादिगण || दि. || दिवादिगण | |||
|- | |||
|तु. || तुदादिगण || क्र्या. || क्रयादिगण | |||
|- | |||
|च. || चरादिगण || रु. || रुधादिगण | |||
|- | |||
|तना. || तनादिगण || - || - | |||
|} | |} | ||
10:29, 1 अगस्त 2023 के समय का अवतरण
संकेत | पूर्ण रूप | संकेत | पूर्ण रूप |
---|---|---|---|
अ. | अव्यय | अक. | अकर्मक |
अलु. स. | अलुक् समास | अव्य. स. | अव्ययीभाव समास |
आ. | आत्मने पद | उदा. | उदाहरणतः |
उप. स. | उपपद समास | उभ. | उभयपदी |
कर्म. स. | कर्मधारय समास | त. स. | तत्पुरुष समास |
दे. | देखो | द्व. स. | द्वन्द्व समास |
द्वि. क. | द्विकर्मक | द्वि. स. | द्विगु समास |
द्वि. स. | द्वितीया तत्पुरुष समास | ष. त. | षष्ठी तत्पुरुष समास |
न.स. | नञ् समास | तुल. | तुलनात्मक |
ना. धा. | नामधातु | सम्प्र. | सम्प्रदान कारक |
सम. | समस्त पद | तु. | तुलना करो |
प्रेर. | प्रेरणार्थक | ज्यो. | ज्योतिष |
उ. अ. | उत्तमावस्था | ए. व. | एक वचन |
सा. वि. | सार्वनामिक (निर्देशक) | वि. | विशेषण |
वि. | विशेषण | बी. ग. | बीजगणित |
क्रि. वि. | क्रिया विशेषण | वर्त. | वर्तमानकाल |
भूत. | भूत काल | प्रा. स. | प्रादि समास |
न. ब. | नञ् बहुव्रीहि समास | न. त. | नञ् तत्पुरुष समास |
पुं. | पुल्लिंग | नपुं. | नपुंसक लिंग |
स्त्री. | स्त्रीलिंग | सक. | सकर्मक |
पृषो. | पृषोदरादित्वात् | पर. | परस्मैपद |
ज्या. | ज्यामिति | कर्म. वा. | कर्म वाच्य |
कर्तृ. वा. | कर्तृवाच्य | ब. व. | बहुवचन |
म. अ. | मध्यावस्था | अ. पु. | अन्य पुरुष |
म. पु. | मध्यम पुरुष | उ. पु. | उत्तम पुरुष |
ब. स. | बहुव्रीहि समास | भवि. | भविष्यत्काल |
इच्छा. | इच्छार्थक, सन्नन्त | भू. क. कृ. | भूतकालिक कर्मणि; कृदन्त (क्त) |
सं. कृ. | संभाव्य कृदन्त (तव्यत्) | वर्त. कृ. | वर्तमानकालिक कृदंत (शत्रन्त या शानजन्त) |
विप. | विपरीतार्थक | करण. | करणकारक |
कर्तृ. | कर्तृकारक | कमृ. | कर्मकारक |
आलं. | आलंकारिक | वार्ति. | वार्तिक |
व. | वैदिक | अने. पा. | नाना पाठान्तर |
संबो. | संबोधन | यङ्. | यङ्लुङ्न्त |
संबं. | संबंध | त. | तदेव |
श. | शब्दशः | अधि. | अधिकरण कारक |
उप. | उपसर्ग | भ्वा. | भ्वादिगण |
अदा. | अदादिगण | जु. | जुहोत्यादिगण |
स्वा. | स्वादिगण | दि. | दिवादिगण |
तु. | तुदादिगण | क्र्या. | क्रयादिगण |
च. | चरादिगण | रु. | रुधादिगण |
तना. | तनादिगण | - | - |
|
|
|
|
|
टीका टिप्पणी और संदर्भ
संबंधित लेख